ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ

Ο Προφήτης Ηλίας κατήγετο από τη φυλή του Ααρών. Ο πατέρας του ονόματι Σωβάκ, είδε οπτασία όταν γέννησε τον προφήτη: είδε άνδρες λευκοφορούντες να τον ονομάζουν Ηλία, που σημαίνει ο έχων θεία την καταγωγή. Διότι η λέξη Ηλίας προέρχεται από την εβραϊκή Ηλί που σημαίνει θεός. Τον είδε λοιπόν να τον σπαργανώνουν με πυρ και πυρ του έδιδαν για τροφή. Οταν την οπτασία εκείνη ο πατέρας (Σωβάκ) την φανέρωσε στους ιερείς, εκείνοι του είπαν ότι η ζωή του θα είναι μέσα στο φως, ο λόγος του πύρινος και ότι θα κρίνει τον Ισραήλ δια πυρός και μαχαίρας. Η οπτασία τώρα αυτή που διασώζεται στο συναξάριο του Αγίου, έχει προφητικό χαρακτήρα και προεικονίζει το έργο, τη δράση και τον πύρινο χαρακτήρα του Προφήτη. Πράγματι, ο Προφήτης Ηλίας είχε τέτοια δύναμη πίστεως και αγιότητας που ξεπέρασε τα όρια της Παλαιάς και εισήλθε στην Καινή Διαθήκη. Και ο πρώτος που τον τίμησε με την ιδιαίτερη αυτή τιμή ήταν ο ίδιος ο Αρχηγός και θεμελιωτής της πίστεως ο Κύριος Ημών Ιησούς Χριστός. Οταν πάνω στο όρος της Μεταμορφώσεως, θέλοντας να αποκαλύψει στους μαθητές Του, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο μια μόνο αχτίδα της θείας υποστάσεώς του, παραλαμβάνει τους τρεις μαθητές Του και μετεμορφώθη έμπροσθεν αυτών· και έλαμψεν το πρόσωπον αυτού ως ο Ηλιος... Και κατά τη μεγάλη εκείνη στιγμή ώφθησαν Μωϋσής και Ηλίας μετ’ αυτού συλλαλούντες. Η παρουσία εκεί των μεγάλων ανδρών της Παλαιάς Διαθήκης δεν ήταν τυχαία. Αλλά ο μεν Προφήτης Ηλίας παρέστη ως εκπρόσωπος των ζωντανών· διότι ο Προφήτης Ηλίας όπως γνωρίζωμεν δεν υπέστη τον δια φθοράς θάνατον, αλλά δια πυρίνου άρματος αναλύφθηκε εις τους ουρανούς. Ο δε θεόπτης Μωυσής παρέστη ως εκπρόσωπος των πεθαμένων διότι έπρεπε τότε να φανεί ότι ο μεταμορφωθείς Ιησούς είναι ο μόνος ο οποίος μεταξύ “ζώντων και νεκρών κυριεύει”. Αλλά τον Προφήτη Ηλία τιμά ιδιαίτερα και η Εκκλησία μας, δια της υμνολογίας της. Ακούσαμε στα ωραία τροπάρια του εσπερινού και μάλιστα στο Δοξαστικό, να τον αποκαλεί: “Ουράνιο άνθρωπο” και “επίγειο Αγγελο” που τον ξεχωρίζουν ιδιαίτερα και μεταξύ αυτών των αγίων. Τι σημαίνει “ουράνιος άνθρωπος;”. Είναι ο άνθρωπος εκείνος ο οποίος φέρει το ανθρώπινο σώμα, ζει όμως μεταξύ των νοερών και άϋλων δυνάμεων και των πνευμάτων των δικαίων και των αγίων της πίστεως. Τι αλήθεια μεγάλη τιμή ένας άνθρωπος μεταξύ των αγγέλων και των αγίων. Γι’ αυτό και το απολυτήκιόν του τον αποκαλεί: “ο ένσαρκος άγγελος, των προφητών η κρηπίς”. Αλλά ο Προφήτης Ηλίας γίνεται “ουράνιος άνθρωπος” και με τη μεγάλη δύναμη της προσευχής του. Με τους νοερούς οφθαλμούς του ο Προφήτης ανέρχεται από της γης στα ουράνια και συνομιλεί με τον ίδιο το Θεό. Με τη δύναμη της προσευχής κλείνει τους ουρανούς επί τριάμιση χρόνια..Είναι η περίοδος της γενικής αποστασίας του Ισραήλ. Ο Προφήτης Ηλίας προκειμένου να συνετιστεί ο λαός: “προσευχή προσηύξατο του μη βρέξαι επι της γης ενιαυτούς τρεις και μήνας έξ”. Και αφού πέρασε η περίοδος αυτή της δοκιμασίας, ο Προφήτης και πάλι δια της προσευχής άνοιξε τους ουρανούς και έπεσεν υετός επι της γης. Με τη δύναμη της προσευχής επίσης ο Προφήτης Ηλίας, ανέστησε το “παιδάριο” της χήρας γυναίκας στα Σάρεπτα της Σιδόνος. Οταν την περίοδο του λιμού (πείνας) ο Προφήτης εφιλοξενείτο στο σπίτι εκείνο, πέθανε το παιδί της και ο Προφήτης Ηλίας το επανέφερε στη ζωή δια της προσευχής: “Επιστραφήτω δη η ψυχή του παιδαρίου τούτου” και παρέδωκε το παιδί στη μητέρα του· και εκείνη είπε: “τούτο έγνωκα ότι συ άνθρωπος ει του Θεού”. (Από τα αναγνώσματα του εσπερινού).Με τη δύναμη επίσης της προσευχής, ο Προφήτης απέδειξε πάνω στο Καρμήλιο όρος, ενώπιον των εκπροσώπων της ειδωλολατρείας, ότι ένας είναι ο αληθινός Θεός· ο Θεός του Αβραάμ και Ισαάκ και Ιακώβ, οι δε θεοί των ειδώλων είναι ψεύτικοι και ανύπαρκτοι. Αλλά ο Προφήτης Ηλίας ονομάζεται από την Υμνολογία της Εκκλησίας μας “επίγειος Αγγελος” και ουράνιος άνθρωπος. Αλλά τι σημαίνει επίγειος άγγελος; “Επίγειος Αγγελος”: Είναι ο άνθρωπος εκείνος ο οποίος φέρει σάρκα και οστά, όμως η ζωή του επι της Γης είναι αγγελική. Πράγματι ο Προφήτης Ηλίας ζούσε αυστηρή ασκητική ζωή. Δεν ζούσε τόσο στις πόλεις όσο στας ερήμους, στα βουνά, στις χαράδρες για να μένει νηστικός πολλές μέρες και περιόριζε την τροφή του σε ό,τι του έδινε η έρημος και σε ότι του μετέφεραν οι κόρακες το πρωί... και το δείλι...”. Διαρκώς προσηύχετο και ζούσε μέσα στην παρουσία του Θεού. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Γ’ Βιβλίου των Βασιλειών, κεφάλαιο 19ο. Ο Προφήτης ήταν πολύ λυπημένος διότι οι υιοί Ισραήλ, είχαν εγκαταλείψει τον αληθινό Θεό και λάτρευαν τα είδωλα. Ζήτησε λοιπόν από το Θεό να πάρει την ψυχή του. Σ’ αυτή την κατάσταση ευρισκόμενος, τον πήρε ο ύπνος· τότε του παρουσιάστηκε άγγελος Κυρίου και του είπε: “ανάστα φάγε και πίε ότι πολλή από σου η οδός”. Πράγματι σηκώθηκε ο Προφήτης και πήρε λίγη τροφή. “Και εν τη ισχύι της βρόσεως εκείνης, επορεύθη τεσσαράκοντα ημέρες και τεσσαράκοντα νύχτες” και έφτασε στο όρος Χωρήβ και μπήκε σ’ ένα σπήλαιο για να ξεκουραστεί εκεί. Ακουσε τότε τη φωνή του Θεού να του λέγει: “Τί σοί ενταύθα Ηλιού;”, γιατί είσαι εδώ Ηλία; Κι εκείνος απαντά: “Ζηλών εζήλωκα τω Κυρίω παντοκρατόρι, ότι οι υιοί Ισραήλ εγκατέλιπον την διαθήκη σου· τα θυσιαστήριά σου κατέσκαψαν, και τους προφήτας σου απέκτειναν και απέμεινα μόνος και ζητούν και τη δική μου ψυχή. Και ο Θεός του απαντά ότι αύριο θα σταματήσεις μπροστά στο όρος, διότι θα περάσει από εκεί ο Κύριος. Πράγματι το πρωί ο Προφήτης έκαμεν ως προσέταξεν αυτώ. Και τότε: “Πνεύμα μέγα κρατεόν διαλύον όρη...”, δυνατός αέρας, “αλλ’ ούκ εν τω πνεύματι ο Κύριος”. Μετά το πνεύμα γίνεται σεισμός, αλλά ούτε εν τω σεισμώ Κύριος. Μετά το σεισμό πυρ, “αλλά ούκ εν τω πυρί Κύριος” και στο τέλος ακούγεται η “φωνή αύρας λεπτής” και εκεί ήταν ο Κύριος. Το περιστατικό αυτό θέλει να μας δείξει πόσο έντονα ζούσε ο Προφήτης Ηλίας την παρουσία του Θεού και το θείο χάρισμά του να συνδιαλέγεται μαζί του. ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ Ο ένσαρκος Άγγελος των Προφητών η κρηπίς, ο δεύτερος Πρόδρομος, της παρουσίας Χριστού, Ηλίας ο ένδοξος, άνωθεν καταπέμψας, Ελισσαίω την χάριν, νόσους αποδιώκει, και λεπρούς καθαρίζει· διό και τοις τιμώσιν αυτόν βρύει ιάματα.